ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ

15 ਮਈ 1974, ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਹ ਸੰਤ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨੂੰ “ਸਰਕੂਲਰ ਪੱਤਰ” ਦਾ ਆਖਰੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

1. ਮਨੁੱਖ, ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਸਿਰਜਣਾ, ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਰ ਥਾਂ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਇਕੋ ਜਿਹੀ ਹੈ, ਕੁਦਰਤ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਬਣਤਰ ਇਕੋ ਜਿਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਕੋ ਸ਼ਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਭੌਤਿਕ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ “ਰੱਬ”, “ਸ਼ਬਦ”, “ਨਾਮ” ਆਦਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾ ਨਾਲ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚੇਤੰਨ ਹਸਤੀਆਂ ਹਨ; ਇੱਕੋ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਉਪਾਸਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਸਮਾਨ ਤੱਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਉਹ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਭਰਾ ਅਤੇ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।
2. ਸਾਰੇ ਜਾਗ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਗਿਆਨਵਾਨ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗੁਰੂਆਂ ਨੇ ਜੋ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸਥਾਨਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ, ਨੇ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਇਸ ਸੱਚ ‘ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ, ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਪਰਦਾਇਕ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇੱਕ ਹੀ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
3. ਮਹਾਨ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਮਸੀਹਾ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਕ੍ਰਮ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਵਧਣਾ ਹੈ; ਤੇ,ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਰਾਬਰ ਸਮਝਣਾ ਹੈ”।
4. ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਤਰ, “ਵਾਸੁਦੇਵ ਕੁਟੰਬ ਬੁਕਮ” (ਸੰਸਾਰ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ),ਵੀ ਇਹੀ ਸਿਧਾਂਤ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲੰਬੇ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਝੁਲ ਰਹੀ ਹੈ,ਅਤੇ ਇਹ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੁਖਦਾਈ ਤਮਾਸ਼ਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਰਾਵਾਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਖੂਨੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨਾਲ ਖੰਜਰ ਖਿੱਚਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੌਮਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਝਗੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਮਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਦੀਆਂ ਹਨ।
   ਇੰਜ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਜੋਕੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ, ਭਾਵੇਂ ਸਿਧਾਂਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਵਿਹਾਰਿਕ ਪੱਖ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਬਿਲਕੁਲ ਅਣਜਾਣ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਗਿਣੇ-ਚੁਣੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ।
5. ਇਹ ਸਰਬ-ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਉਦੇਸ਼ ਆਤਮਾ ਦਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭੌਤਿਕ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸੱਚਾ ਮੰਦਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਖੁਦ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।
   ਸਾਰੇ ਧਰਮ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਅਤੇ ਸਾਧਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਤਰੀਕੇ ਅਤੇ ਸਾਧਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਦਿਖਦੇ ਹੋਣ, ਪਰ ਇੱਕੋ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਧਰਮ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਾ ਪਵੇ। ਟੀਚੇ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕਾ ਦੁਆਰਾ ਖਿੱਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਰੇਖਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸੱਚੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਚੱਲਣਾ ਹੈ।
6. ਪਰ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵੱਲ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਦਾ ਓਨਾ ਹੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਅਸੀਂ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਹੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
   ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵੀ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨਾ ਰਹੇ; ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਝਗੜੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਆਪਸੀ ਮਾਨਤਾ, ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਮਝ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰੇਗਾ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਘੋਰ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਪਸੀ ਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਸਮਝ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਥੀ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਨਿਮਰਤਾ ਲਿਆਵੇਗੀ — ਜੋ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
7. 3-6 ਫਰਵਰੀ 1974 ਵਿੱਚ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ “ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕਾਨਫਰੰਸ” ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਵਿਸ਼ਵ ਲਈ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਸੱਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਕਾਨਫਰੰਸ ਸ਼ਾਇਦ ਅਸ਼ੋਕ ਮਹਾਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੀ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉੱਤਮ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
   ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਲੇਬਲਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਹਰ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਵੇ; ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮੁੱਚੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
   ਸੱਚਮੁੱਚ ਕਹੀਏ ਤਾਂ, ਏਕਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ: ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ — ਇਕੋ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਸਮਾਨ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ; ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ — ਸਾਰੇ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਜਿਸਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਅਸੀਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ; ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਗਏ ਹਾਂ। ਸਬਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।
8. ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਲਈ ਅਖੌਤੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹਰ ਇੱਕ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਉੱਨਤੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ,ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੇ ਕਲਪਿਤ ਸੱਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੁਆਰਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਨੁੱਖਤਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਗਲਤਫਹਿਮੀ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਹਰ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਘਰ ਕਰ ਸਕੇ।
   ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ, ਉਕਤ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਬੌਧਿਕ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਰੂਪ ਦੇਣ ਲਈ ਸਰਵੋਤਮ ਇੱਛਾ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਅਸਲ ਜੀਵਿਤ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣ ਸਕੇ।
   ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੀ ਵਿਧੀ ਐਲਾਨ ਅਤੇ ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਵੈ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਉਦਾਹਰਨ ਦੁਆਰਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
9. ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨਾ ਸਮਝਦਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉਠਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਸੁਨੇਹੇ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅਸੀਸਾਂ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਸੁਨੇਹੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਹਰ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਬਾਰੇ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
   ਇਸ ਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਰੁਹਾਨੀ ਸਤਿਸੰਗ ਨਾਲ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਮਾਨ ਸੰਸਥਾ ਨਾਲ ਟੈਗ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਹੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਸਲ ਤਾਕਤ ਹੋਵੇਗੀ।
10. ਇਸ ਲਈ ਤਨਦੇਹੀ ਨਾਲ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰੰਤਰ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹਰ ਇਕ ਕੋਨੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ।

“ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਏਕਤਾ” ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਕਾਨਫਰੰਸ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ — ਦੋਵੇਂ ਆਖਰਕਾਰ ਇੱਕ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।

20 ਅਗਸਤ, 1974 ਦਾ ਫਾਲੋ-ਅਪ ਪੱਤਰ ਵੀ ਦੇਖੋ — ਸੰਤ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੁਆਰਾ 31 ਜੁਲਾਈ, 1974 ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ